Slaapritme stoornissen

Slaapritmestoornissen zijn verstoringen in het natuurlijke slaap-waakritme van een persoon. Deze aandoeningen worden officieel aangeduid als circadiane ritmestoornissen (CRSD), die verband houden met de interne biologische klok.

Circadiaan ritme
Het circadiaan ritme is een biologisch proces dat ongeveer één dag duurt (vandaar de Latijnse term “circadianus”, wat “ongeveer een dag” betekent). Dit ritme reguleert verschillende lichamelijke functies, zoals de lichaamstemperatuur, hormoonproductie, celvernieuwing, bloeddruk en de werking van de biologische klok.

Soorten slaapwaakritmestoornissen
Er zijn verschillende slaapstoornissen die te maken hebben met een verstoord circadiaan ritme. Sommige van deze aandoeningen zijn tijdelijk, terwijl andere chronisch kunnen zijn.

Jetlag Syndroom
Het jetlag syndroom is een tijdelijke verstoring van het circadiaanse ritme die optreedt bij lange reizen door meerdere tijdzones. De interne klok van het lichaam is dan niet meer synchroon met de lokale tijd, wat vaak leidt tot vermoeidheid en slaapstoornissen.

Slaapstoornissen door ploegendienst
Bij het ploegendienstsyndroom, ook wel Shift Work Sleep Disorder (SWSD) genoemd, komt de biologische klok niet overeen met het werkritme. Mensen die werken terwijl hun lichaam normaal gesproken zou moeten slapen, ervaren vaak verstoorde slaap. Dit is vooral het geval voor mensen die wisselende ploegendiensten draaien, vooral diegenen die nachtdiensten werken. Door dit verstoring van de slaap kunnen zij minder slapen en is de slaapkwaliteit vaak slechter. Dit leidt tot vermoeidheid, verminderde alertheid en een verhoogd risico op ongevallen.

Vertraagd slaapfase syndroom (Delayed Sleep Phase Syndrome – DSPS)
Mensen met het vertraagd slaapfase syndroom hebben moeite om op een normaal tijdstip in slaap te vallen. Ze vallen pas laat in de nacht of in de vroege ochtend in slaap, waardoor ze ’s ochtends moeite hebben met opstaan. Dit slaapritme veroorzaakt slaperigheid overdag. DSPS komt vaak voor bij jongeren, maar kan op elke leeftijd optreden. Een onregelmatig leven kan deze aandoening verergeren.

Vervroegd slaapfase syndroom (Advanced Sleep Phase Syndrome – ASPS)
In tegenstelling tot DSPS, vallen mensen met het vervroegd slaapfase syndroom veel eerder in slaap dan normaal en worden ze vroeg in de ochtend wakker. Dit kan problematisch zijn voor mensen die zich niet aan hun natuurlijke ritme kunnen houden vanwege sociale verplichtingen of andere activiteiten. ASPS komt vaker voor bij ouderen en mensen die lijden aan depressie.

Onregelmatig slaap-waak patroon (Irregular Sleep-Wake Type)
Bij het onregelmatige slaap-waak patroon is de slaap verdeeld over de dag, waardoor mensen veel slapen overdag en ’s nachts moeite hebben om in slaap te vallen. Dit zorgt voor een verstoord slaap-waakritme, vergelijkbaar met dat van een baby. Mensen met deze aandoening kunnen vaak niet genoeg rust krijgen, wat hun functioneren overdag beïnvloedt.

Free Running Type
Het free running circadiane ritme syndroom is een aandoening waarbij het slaap-waakritme van de persoon niet overeenkomt met een 24-uurs cyclus. Dit betekent dat hun slaap- en waakperioden langzaam verschuiven, wat kan leiden tot steeds later in slaap vallen en opstaan. Dit syndroom komt vaak voor bij mensen die blind zijn, aangezien zij geen gebruik kunnen maken van licht als aanwijzing voor hun biologische klok.

Overige circadiane ritmestoornissen
In sommige gevallen kunnen slaapstoornissen die verband houden met het circadiane ritme veroorzaakt worden door drugsgebruik of andere gezondheidsproblemen.

Deel:

Meer artikelen:

Send Us A Message