Slaapwandelen

Wat is slaapwandelen?

Slaapwandelen is een fascinerend verschijnsel waarbij iemand fysieke activiteiten uitvoert terwijl hij of zij slaapt. Dit kan variëren van rechtop zitten, rondlopen, aankleden, meubels verplaatsen tot zelfs complexe handelingen zoals het bespelen van een muziekinstrument of autorijden. Hoewel het lijkt alsof de persoon wakker is, zijn de hersenen nog in een slaaptoestand. De medische term voor deze slaapstoornis is somnambulisme, wat onder de groep parasomnieën valt. Parasomnieën zijn slaapstoornissen waarbij abnormaal gedrag tijdens de slaap optreedt, zoals praten in de slaap, bedplassen of snurken.

Misverstanden over slaapwandelen

Veel mensen denken onterecht dat slaapwandelaars hun dromen uitvoeren of rondlopen met gestrekte armen en gesloten ogen, zoals in films vaak wordt getoond. In werkelijkheid bewegen slaapwandelaars zich met geopende ogen en een vage blik. Ze herinneren zich meestal niets van hun acties als ze wakker worden.

Hoe lang duurt slaapwandelen?

De duur van een slaapwandelsessie kan variëren van enkele seconden tot een half uur of langer. Meestal duurt het minder dan 10 minuten, waarna de persoon terugkeert naar bed en verder slaapt, soms op een andere plek.

Symptomen van slaapwandelen

Mensen die slaapwandelen kunnen de volgende kenmerken vertonen:

  • Verward gedrag als ze worden gewekt.
  • Geopende ogen met een wazige blik.
  • Geen herinnering aan wat er is gebeurd.
  • Rechtop zitten of andere fysieke activiteiten zoals rondlopen of aankleden.
  • Onsamenhangend praten.
  • Soms licht agressief gedrag als ze worden gewekt.

Volgens de richtlijnen wordt slaapwandelen gekenmerkt door:

  1. Het verlaten van bed terwijl men slaapt, vaak in het eerste deel van de nacht.
  2. Moeite om de persoon wakker te maken tijdens het slaapwandelen.
  3. Geen herinnering aan de gebeurtenissen.
  4. Invloed op het dagelijks leven, zoals werk of sociale activiteiten.
  5. Verwardheid bij het wakker worden.
  6. Geen aanwezigheid van andere psychische aandoeningen zoals dementie.

Slaapwandelen vindt meestal plaats in de diepe NREM-slaapfase, waarin de hersenen trager werken maar het lichaam nog actief kan zijn. Dit verklaart waarom slaapwandelaars moeilijk wakker te maken zijn en even gedesoriënteerd kunnen zijn als dat toch gebeurt.

Hoe vaak komt slaapwandelen voor?

Slaapwandelen komt vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen. De meeste kinderen groeien er vanzelf overheen. Bij volwassenen is het zeldzamer, maar als het voorkomt, zijn er vaak ook episodes geweest in de kindertijd. Het komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen en kan familiair zijn.

Moet je een slaapwandelaar wakker maken?

Het idee dat je iemand die slaapwandelt niet mag wekken, is een misvatting. Hoewel je dit niet hardhandig hoeft te doen, kun je de persoon het beste rustig terug naar bed begeleiden. De meeste slaapwandelaars hebben slechts één episode per nacht.

Waarom slaapwandelen mensen?

De precieze oorzaak van slaapwandelen is onbekend. Er wordt vermoed dat het verband houdt met een verstoorde wisselwerking tussen waken en slapen, vooral tijdens de NREM-slaapfase. Bij kinderen kan het worden verklaard door de ontwikkeling van hersenen en lichaam, evenals hormonale veranderingen.

Bij volwassenen kan slaapwandelen worden getriggerd door stress, oververmoeidheid, alcohol, medicijngebruik of onderliggende genetische factoren. Vaak hebben volwassenen die slaapwandelen dit ook als kind gedaan.

Slaapwandelen mag dan vaak onschuldig lijken, het kan in sommige gevallen leiden tot gevaarlijke situaties. Het creëren van een veilige slaapomgeving en het verminderen van triggers zoals stress of slaaptekort kan helpen om het risico te verkleinen.

Deel:

Meer artikelen:

Send Us A Message