Onrustig slapen, veel dromen, piekeren, constant bewegen in bed, zweten tijdens de slaap. Wie onrustig slaapt, wordt vaak moe en onherstelbaar wakker, en voelt zich niet uitgerust. Maar waarom slaap je soms zo onrustig? Wat zijn de mogelijke oorzaken van verstoorde nachten?
Er zijn verschillende redenen waarom mensen onrustig kunnen slapen. Hieronder bespreken we enkele veelvoorkomende oorzaken van slaapverstoring, evenals tips voor mogelijke oplossingen.
Oorzaken van onrustig slapen
- Onrustig slapen door voedsel Bepaalde voedingsmiddelen kunnen je slaap beïnvloeden, blijkt uit onderzoek. Wanneer je met een volle maag naar bed gaat, kunnen nachtmerries en vreemde dromen ontstaan. Maar ook met honger slapen kan problemen veroorzaken. Er is bewijs dat chocolade en cafeïne je slaapkwaliteit verslechteren. Daarnaast kunnen producten met veel histamine, zoals schimmelkazen, oude kaas, yoghurt, zuurkool en zelfs rode wijn, invloed hebben op je slaap, vooral als je gevoelig bent voor deze stof.
- Slecht slapen door alcohol Alcohol kan ervoor zorgen dat je onrustiger slaapt, vooral in de tweede helft van de nacht. Het kan de kans op slaapwandelen, snurken en praten in je slaap vergroten. Bovendien kan alcohol de kans op nachtzweten verhogen, iets wat vaak voorkomt bij mensen die veel drinken of alcoholverslaving hebben.
- Onrustig slapen door een onregelmatig slaapritme Een onregelmatig slaapritme kan leiden tot onrustige nachten. Bijvoorbeeld, als je in het weekend laat naar bed gaat en uitslaapt, kan het zijn dat je zondagavond onrustig slaapt, wat bekendstaat als ‘weekendlag’. Mensen die ploegendiensten draaien of werken op wisselende tijden, hebben vaker last van onrustige nachten, omdat een vast slaap-waakritme belangrijk is voor een goede nachtrust.
- Onrustig slapen door een te warme slaapkamer Een te warme slaapkamer kan het moeilijker maken om in slaap te vallen. De ideale slaapkamertemperatuur ligt tussen de 16 en 19 graden Celsius. Warmer dan dat kan leiden tot rusteloosheid en een slechtere REM-slaap.
- Onrustig slapen door stress Stress is een belangrijke veroorzaker van slaapproblemen. Wie gestrest naar bed gaat, heeft vaak moeite met inslapen of wordt te vroeg wakker. Mensen die veel stress ervaren, knarsen ook vaker hun tanden. Hoewel je niet alle stress kunt vermijden, kun je wel maatregelen nemen, zoals:
- Je smartphone en tablet op tijd wegleggen.
- Een lijst maken van je zorgen.
- Problemen aanpakken, bijvoorbeeld door een gesprek te voeren of veranderingen in je werk te overwegen.
- Regelmatig sporten om stress te verminderen.
- Je piekeren onder controle krijgen.
- Slecht slapen door frequent moeten plassen Als je vlak voor het slapen veel drinkt, kan het zijn dat je ’s nachts vaker naar de wc moet of wakker wordt van de aandrang. Dit kan ook worden veroorzaakt door medische problemen zoals een blaasontsteking, vergrote prostaat of bepaalde medicijnen. Vrouwen die in de menopauze zijn, ervaren vaak veranderingen in de urinewegen, wat ook tot vaker moeten plassen ’s nachts leidt.
- Onrustig slapen door geluidsoverlast Slaap kan ernstig verstoord worden door geluid, zoals snurkende partners, verkeerslawaai of lawaai van buren. Onderzoek heeft aangetoond dat constante blootstelling aan omgevingslawaai de gezondheid kan schaden. Zelfs zachte geluiden kunnen invloed hebben, dus het is belangrijk om je slaapkamer zo stil mogelijk te houden. Overweeg het gebruik van oordopjes, dubbel glas of andere manieren om geluid te dempen.
- Onrustig slapen door stoppen met roken Veel ex-rokers ervaren slapeloosheid tijdens het stoppen met roken. Dit komt doordat nicotine een aanzienlijke invloed heeft op de hersenen en het stoppen met roken tijdelijke slaapstoornissen kan veroorzaken. Hoe sterker de verslaving, hoe moeilijker het is om goed te slapen. Gelukkig zijn de slaapproblemen meestal tijdelijk. Focus op een gezonde slaaproutine en probeer niet in andere verslavingen (zoals koffie, slaappillen of alcohol) te vervallen.
- Onrustig slapen door de overgang Veel vrouwen in de overgang ervaren slaapproblemen, vaak als gevolg van opvliegers of andere hormonale veranderingen. Naast lichamelijke klachten kunnen ook stemmingswisselingen, angst of depressie een rol spelen. Slaapproblemen kunnen leiden tot vermoeidheid overdag, verminderde concentratie en stemmingswisselingen. Het is belangrijk om deze symptomen serieus te nemen en zo nodig medische hulp in te schakelen.
- Onrustig slapen door de volle maan Er wordt gesuggereerd dat de maan een invloed heeft op ons slaapgedrag, vooral omdat onze voorouders door de maanlicht hun slaapritme beïnvloed zagen worden. Onderzoek heeft ook aangetoond dat maancycli een effect kunnen hebben op de slaap, hoewel dit nog niet volledig begrepen wordt. Dit kan dus bijdragen aan verstoorde nachten.
- Onrustig slapen door jetlag Reizen naar andere tijdzones kan leiden tot slaapproblemen. Je circadiaanse ritme wordt verstoord, wat zorgt voor moeite met slapen. Het duurt meestal een paar dagen om je aan te passen aan de nieuwe tijdzone. Voor elke tijdzone die je overschrijdt, heb je ongeveer een dag nodig om weer in je normale ritme te komen.
Met deze inzichten kun je mogelijk je slaappatroon verbeteren. Als je last blijft houden van onrustige nachten, is het altijd verstandig om professionele hulp te zoeken.