Wakker worden met hoofdpijn is geen fijne manier om de dag te beginnen. Helaas heeft één op de dertien mensen hier wel eens last van. Gelukkig is de oorzaak van ochtendhoofdpijn meestal niet ernstig.
Mensen met slaapproblemen hebben vaak twee tot acht keer zoveel kans op ochtendhoofdpijn. Andere factoren zoals je slaaphouding en medicatie kunnen eveneens bijdragen aan hoofdpijn bij het ontwaken. Hieronder staan de meest voorkomende oorzaken van ochtendhoofdpijn.
Migraine
Migraine is een bekende veroorzaker van hoofdpijn in de ochtend. Mensen met migraine krijgen vaak een aanval tussen 4 uur ‘s nachts en 9 uur ‘s ochtends. Heb je pijn aan één kant van je hoofd, samen met misselijkheid of overgevoeligheid voor licht, geluid of geur? Dan zou je last kunnen hebben van migraine.
Slaapproblemen
Veel mensen hebben moeite met slapen, bijvoorbeeld door insomnie. Of je hebt moeite met in slaap vallen, wordt meerdere keren per nacht wakker of slaap onrustig. Slechte slaap kan leiden tot hoofdpijn of migraine in de ochtend. Langdurige slaapproblemen kunnen ook angst, stress en depressie veroorzaken.
Angst en depressie
Angst en depressie veroorzaken niet alleen psychische klachten, maar ook lichamelijke symptomen zoals ochtendhoofdpijn. Deze stoornissen kunnen bovendien slaapproblemen verergeren, wat het risico op hoofdpijn vergroot.
Slaapapneu of snurken
Slaapapneu is een aandoening waarbij je gedurende de nacht meerdere keren stopt met ademen. Dit zuurstoftekort kan leiden tot ochtendhoofdpijn. Slaapapneu is een ernstige aandoening die behandeling vereist. Snurken kan ook hoofdpijn veroorzaken, of het kan een symptoom zijn van slaapapneu.
Tandenknarsen
Het onbewust knarsen van je tanden ’s nachts kan spanning in de kaakspieren veroorzaken, wat resulteert in hoofdpijn. Bovendien kunnen je tanden beschadigen door het krachtig over elkaar schuiven tijdens het tandenknarsen, en kunnen er kaakpijn en andere problemen ontstaan.
Verkeerde slaaphouding
Net als dat je rugpijn kunt krijgen van een verkeerde slaaphouding, kan ook hoofdpijn het gevolg zijn van het niet goed liggen. Het kiezen van het juiste kussen, dat niet te hard of te zacht is, is essentieel voor een goede slaaphouding. Je hoofd en nek moeten in dezelfde lijn liggen als wanneer je staat, zodat je spieren niet te veel gespannen raken.
Bloedsuikerspiegel
Tijdens je slaap eet je niet, waardoor je bloedsuikerspiegel kan dalen. Bij mensen met diabetes kan de bloedsuikerspiegel te laag worden, wat ’s nachts of ‘s ochtends hoofdpijn kan veroorzaken. Ook mensen met migraine kunnen hoofdpijn krijgen door een te lage bloedsuikerspiegel.
Medicijnen
Bepaalde medicijnen kunnen invloed hebben op je slaappatroon, bijvoorbeeld door het verstoren van je slaap. Dit slaapgebrek kan leiden tot hoofdpijn bij het opstaan. Ook kunnen sommige medicijnen zelf hoofdpijn als bijwerking veroorzaken.
Alcohol
Hoewel alcohol je kan helpen sneller in slaap te vallen, verstoort het je slaap, waardoor je de volgende ochtend met hoofdpijn wakker kunt worden. Alcohol zorgt ook voor uitdroging, wat hoofdpijn kan verergeren. Het drinken van veel water voor het slapen kan helpen om dit effect te verminderen.
Cafeïne
Als je veel cafeïne drinkt, bijvoorbeeld koffie, kan een plotselinge stop met cafeïne leiden tot ontwenningshoofdpijn. Ook energiedrankjes bevatten veel cafeïne, dus ook deze kunnen hoofdpijn veroorzaken als je niet genoeg cafeïne hebt gehad.
Griep of verkoudheid
Soms is ochtendhoofdpijn gewoon het gevolg van een griep of verkoudheid. Je hoeft niet meteen het ergste te denken als je wakker wordt met hoofdpijn. Het kan een tijdelijk symptoom van een virus zijn.
Slecht geventileerde kamer
Een slechte luchtcirculatie in de slaapkamer kan leiden tot een tekort aan zuurstof, wat hoofdpijn kan veroorzaken. Zorg ervoor dat je slaapkamer goed geventileerd is door bijvoorbeeld een raam op een kier te zetten.
Wat te doen bij ochtendhoofdpijn
Een betere slaap kan helpen om ochtendhoofdpijn te verminderen. Let wel op dat ook te veel slaap hoofdpijn kan veroorzaken. Het draait om de kwaliteit van de slaap. Hier zijn enkele tips om je slaap te verbeteren:
- Regelmatig bewegen en sporten verbetert de slaapkwaliteit. Begin niet plotseling met intensieve trainingen, maar bouw dit langzaam op. Zorg ervoor dat je niet te laat op de dag sport, omdat je lichaam tijd nodig heeft om tot rust te komen na beweging.
- Beperk je alcohol- en cafeïneconsumptie voor een betere nachtrust.
- Bij veel stress kunnen ontspanningstechnieken zoals ademhalingsoefeningen, meditatie of yoga helpen om tot rust te komen voor het slapen.
- Volg slaaptraining of een slaapcursus bij aanhoudende slaapproblemen, en raadpleeg je huisarts als je blijft worstelen met slecht slapen.
- Als je nekspieren gespannen zijn door een verkeerde houding, kan een warmtepleister verlichting bieden. Zorg er ook voor dat je een comfortabel kussen hebt dat je slaaphouding verbetert.
- Voor ochtendhoofdpijn door een lage bloedsuikerspiegel kan een lichte maaltijd voor het slapen helpen.
- Voldoende drinken gedurende de dag is belangrijk, want uitdroging kan hoofdpijn veroorzaken.
- Mensen met overgewicht hebben vaker slaapproblemen, zoals slaapapneu, die de hoofdpijn kunnen verergeren. Gewichtsverlies kan helpen om deze vicieuze cirkel te doorbreken.
- Bij tandenknarsen kan een opbeetplaatje je tanden beschermen en mogelijk helpen om de gewoonte te doorbreken. Vraag je tandarts om advies over behandelingen tegen tandenknarsen.
Wanneer naar de huisarts?
Als je hoofdpijn ernstig is of gepaard gaat met andere verontrustende symptomen, raadpleeg dan een arts. Maak een afspraak als je last hebt van:
- Plotselinge, hevige hoofdpijn.
- Hoofdpijn die je uit je slaap haalt op ongebruikelijke tijden.
- Hoofdpijn die steeds erger wordt of verandert van patroon.
- Hoofdpijn na hoofdletsel, zelfs als het niet ernstig was.
- Hoofdpijn die gepaard gaat met misselijkheid, koorts, verdoofd of tintelend gevoel in een lichaamsdeel, verwardheid of moeite met spreken.
- Hoofdpijn die erger is dan wat je normaal ervaart.
- Symptomen van angst of depressie.
- Het vermoeden van slaapapneu.
Als je naar de dokter gaat, vermeld dan niet alleen je ochtendhoofdpijn, maar ook eventuele andere symptomen. Dit kan helpen bij het vaststellen van de onderliggende oorzaak.